Pasca Pandemik Covid-19, Dillema kepada syarikat kontraktor

Pasca Pandemik Covid-19, Dillema kepada syarikat kontraktor

Gambar hiasan

Industri pembinaan merupakan salah satu sektor yang menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi Negara. Ini terbukti dengan terdirinya perlbagai projek di Malaysia. Banyak manfaat diperolehi melalui lonjakan ekonomi tersebut dengan telah membuka peluang pekerjaan kepada ahli ikhtisas dan juga separa ikhtisas. Bilangan syarikat kontraktor yang berdaftar dengan Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia (CIDB) juga bertambah dengan sekitar 90 ribu syarikat.

Walaubagaimanapun tahun 2020 yang dilihat dapat membawa kemakmuran kepada Negara dilihat telah bertukar sifat dengan tersebarnya suatu wabak yang berasal di sebuah daerah di dalam Negara Cina pada sekitar Disember 2019. Ia telah merebak dengan cepat dan tersebar kepada seluruh dunia. Wabak yang dikenali sebagai Pendemik Covid-19 memang sememangnya tidak terfikir dengan akal kerana telah melandai seluruh dunia. Akibat daripada pengumuman sebagai pandemic oleh Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO). Ia telah mengakibatkan ekonomi yang suatu ketika tengah rancak seolah-olah terhenti. Banyak Negara di seantero dunia telah menguatkuasa peraturan kawalan pergerakan atau terkenal dengan istilah lockdown. Sudah tentu pelaksanaan kepada lockdown ini telah merencatkan pelbagai aktiviti normal manusia seperti institusi pendidikan seperti sekolah, university, maktab terpaksa ditutup. Situasi ini juga memberi kesan kepada rumah ibadah seperti masjid, kuil, gereja , semua aktiviti keagamaan terpaksa ditangguh bagi membendung penyebaran wabak Covid -19 tersebut. Selain itu, akibat wabak Covid-19 telah menyebabkan ratusan ribu ataupun jutaan manusia seluruh dunia telah kehilangan peluang pekerjaan akibat, banyak sektor pekerjaan terpaksa menghentikan operasi.

Malaysia sebagai sebuah negara yang makmur juga terkesan dengan wabak covid-19 ini, apabila sekitar bulan Februari 2020, wabak ini telah mula membadai di Malaysia. Walaubagaimanapun, dengan kekuatan dan kebijaksanaan pihak berkuasa iaitu Kementerian Kesihatan Malaysia telah berjaya menangani dari menjadi lebih teruk.

Pengenalan Peraturan Kawalan Pergerakan (PKP) bermula dari 18 Mac 2020 sehinggalah kini telah memasuki Peraturan Kawalan Pergerakan Bersyarat (PKPB) telah membawa banyak impak. Impak ini boleh dikatakan agak sukar diterima dimana salah satu sektor yang penting iaitu industry pembinaan telah terhenti sementara semenjak 19 Mac 2020. Banyak projek pembinaan terpaksa ditangguh sementara bagi menyokong usaha kerajaan untuk membendung penyebaran virus tersebut diseluruh Negara termasuklah di kawasan tapak pembinaan. Impak dari penangguhan projek pembinaan ini telah banyak memberi banyak kesan terutama kepada aliran tunai kontraktor, sub kontraktor tiada kerja, buruh binaan tiada gaji, pihak pembekal bahan binaan gagal beroperasi dan juga kepada syarikat pengangkutan yang membawa bekalan bahan binaan ditapak terpaksa memberhentikan sementara operasi akibat banyak sekatan jalan berlangsung.

Apabila pihak kerajaan menerusi MITI membenarkan indusri-industri tertentu untuk beroperasi semula ketika PKPB, dengan mengambilkira bahawa Negara mengalami kerugian hampir RM 2.4 Billion satu hari. Setidak-tidaknya telah memberi harapan cerah kembali kepada sektor pembinaan untuk beroperasi semula. Dan antara berita baik diterima oleh pihak kontraktor untuk kontrak sedang berjalan sebelum PKP, penangguhan tersebut membenarkan mereka memperolehi Lanjutan Masa atau EOT dalam lebih hampir 2 bulan di bawah Klausa Force Majeure Oleh demikian kontraktor tidak akan dikenakan Gantirugi LAD seperti yang disyaratkan dalam kontrak. Pemberian EOT berdasarkan force majeure ini sebenarnya, tidak membenarkan kontraktor menuntut perbelanjaan dan kerugian tambahan atau loss and expense.

Disini bermulalah dilemma kepada pihak kontraktor, kerana antara peraturan yang ditetapkan oleh pihak Majlis Keselamatan Negara (MKN) melalui agensi CIDB dan Kementerian Kerja Raya (KKR) di bawa prosedur standard kerja (SOP) kerja pembinaan iaitu sebelum memulakan kerja pembinaan ditapak, perlu mematuhi perkara-perkara seperti menjalankan saringan kesihatan seperti swap test untuk pekerja warga asing, berdaftar laman web CIMS CIDB, menjalankan penjarakan sosial, semakan suhu, memakai mask, kekerapan penggunaan sanitizer dan lain-lain. Untuk syarat-syarat yang mudah seperti penyediaan mask dan sanitizer, kemungkinan kos yang ditanggung oleh kontraktor berkemungkinan tidaklah besar. Walaubagaimanapun, untuk saringan  swap terutamanya kepada pekerja asing yang tidak berdaftar adalah amat dibebankan. Dengan kos sekitar RM 400 seorang dan di kalikan dengan bilangan pekerja. Anda cuba kiralah sendiri

Adalah amat membebankan kepada pihak kontraktor terutamanya kepada kontraktor bertaraf Gred G1 dan Gred G2. Sudah tentu margin munasabah yang dijangka sebelum ini akan menjadi tidak munasabah. Dengan peraturan pihak berkuasa menetapkan bahawa, kegagalan pihak kontraktor untuk mematuhi SOP yang ditetapkan, akan boleh menyebabkan dikenakan yang amat berat seperti tapak bina ditutup dan juga didenda. Anda bayangkan, sudahlah didenda , tapak bina ditutup, berapa banyak kerugian bakal ditanggung oleh pihak kontraktor

Walaupun, pihak kerajaan memperuntukan sejumlah kos peruntukan melalui Perkeso dimana majikan boleh membuat pemeriksaan pekerja asing yang berdaftar di pusat pemeriksaan yang dilantik oleh Perkeso, dilemma timbul juga disini dimana proses pemeriksaan perlu melalui proses giliran yang dijangka mengambil masa yang agak lama. Disini persoalannya, berapa lama pihak kontraktor perlu sabar menunggu giliran sedangkan, kerja di tapak perlu mula segera. Oleh demikian, pihak kontraktor ketika ini cenderung untun menggunakan duit poket sendiri untuk membuat pemeriksaan kesihatan diklinik-klinik swasta.

Selain itu, terdapat cabaran lagi dimana di sesetengah negeri mewajibkan pihak kontraktor perlu mendapatkan kebenaran dari Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) dengan perlu mengemukakan beberapa dokumen untuk kelulusan. Ini sudah tentu akan menyumbang juga kepada kelewatan kepada pihak kontraktor.

Oleh itu kepada pihak kontraktor, setidak-tidaknya, kena usaha menulis surat kepada pihak majikan untuk memohon ehsan agar kos-kos pengurusan covid seperti swap test dan lain-lain ini boleh dipertimbangkan di bawah pertimbangan ex gratia atau mana-mana peruntukan yang difikirkan munasabah, walaupun sememangnya diketahui bahawa dibawah klausa loss and expense, kontraktor adalah tidak layak dipertimbangkan.

Manakala kepada pihak majikan setidak-tidaknya boleh membantu pihak kontraktor demi kelansungan projek pembinaan tersebut dapat disiapkan dalam tempoh yang amat mencabar dan tidak terduga oleh akal ini dimana pandemic covid 19 telah memberi kesan kepada kemajuan kerja di tapak pembinaan.

Kepada pihak majikan lagi sekali, terutamanya pihak kerajaan, bolehlah membuat sedikit pindaan dengan klausa berkaitan pandemic ataupun menambahbaik keatas Klausa 77 sediaada yang berkenaan Epidemics. Paling tidak sekurang-kurangnya akan menjadi panduan sekiranya kejadian ini akan berulang pada masa hadapan

Azilan, PQS

16 Mei 2020  

Disclaimer:

Artikel diatas merupakan pandangan bebas penulis dan tidak mewakili mana-mana pihak.

Bayaran kemajuan ibarat ‘jantung’ kepada projek pembinaan

Tajuk: Bayaran kemajuan ibarat ‘jantung’ kepada projek pembinaan

Sektor pembinaan telah menarik perhatian ramai pihak atas sifatnya yang dilihat dapat memberi pulangan yang berlipat ganda jika ia dilaksanakan dengan jayanya mengikut masa, kualiti dan kos yang telah ditetapkan. Pelbagai pihak seperti pihak majikan, kontraktor, sub kontraktor, pembekal dan juga perunding perlu memainkan peranan tersendiri dengan penuh berhemah dan integriti dalam pelaksaan projek. Namun hal ini indah khabar dari rupa.

Isu bayaran dalam projek

Industri pembinaan tidak dapat dipisahkan dengan pembayaran. Ia bagaikan aur dengan tebing. Terdapat pelbagai jenis bayaran di dalam sesuatu projek pembinaan antaranya bayaran pendahuluan (advanced payment), bayaran kemajuan (Interim payment), bayaran penultimate dan bayaran muktamad. Kesemua jenis bayaran ini sangat penting kepada pihak kontraktor yang mana ia boleh diibaratkan jantung kepada projek pembinaan. Bayangkan bagaimana seseorang manusia tanpa jantung? Adakah seseorang itu mampu bergerak? Hal yang sama dengan bayaran dalam projek pembinaan. Apakah akan terjadi jika projek tanpa bayaran oleh pihak klien atau pihak kontraktor? Sudah pasti ia akan memberi impak yang kurang baik kepada rangkaian dalam projek itu sendiri seperti kepada pihak pembekal bahan binaan, buruh am sendiri dan lain-lain. Terdapat banyak kesan buruk hasil daripada masalah pembayaran yang membelenggu projek pembinaan seperti kelewatan, terbengkalai, ditamatkan, disita, bakal di bawa ke mahmakah dan bermacam-macam lagi yang tentu memberi impak negatif kepada sektor pembinaan.

Berdasarkan senario ini, apakah mekanisma yang boleh dibuat untuk mengatasi masalah ini? Seperti semua maklum, di dalam borang-borang kontrak setara seperti JKR203A (2010) memperuntukkan pihak majikan perlu menjelaskan bayaran dalam tempoh 30 hari dari tarikh perakuan ditapak. Ini yang perlu dipatuhi oleh pihak klien. Namun hal sebaliknya sering berlaku di mana kita sering mendengar pelbagai alasan seperti payment belum clear ataupun main contractor belum bayar digunakan oleh pemain dalam sesuatu projek pembinaan. Perkara ini perlu diubah bagi mengelakkan ‘barah’ dalam projek pembinaan semakin merebak yang mana ia boleh kesan kepada pihak-pihak yang bertungkus lumus menyiapkan projek di tapak.

Tahap pengetahuan kontraktor terhadap CIPAA?

Pelbagai usaha bagi mengatasi masalah yang berkaitan dengan pembayaran ini telah dilaksanakan termasuklah pihak kerajaan melalui badan-badan berkuasa seperti Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia (CIDB) dan Asian International Arbitration Centre (AIAC) yang dahulu dikenali sebagai Kuala Lumpur Regional Centre Arbitration (KLRCA) sentiasa mencari jalan terbaik bagi mengatasi masalah pembayaran ini. Kaedah yang dijalankan oleh beberapa negara seperti United Kingdom, Singapura, Australia dan New Zealand, masalah pembayaran boleh diselesaikan dengan memperkenalkan peraturan berkaitan hal-hal pembayaran dalam projek pembinaan. Ekoran hal tersebut, di Malaysia, satu akta yang dikenali sebagai Construction Industries Payment Adjudication Act (CIPAA) 2012 telah diperkenalkan pada tahun 2014. Banyak impak positif hasil pelaksanaan CIPAA ini dapat diihat di mana pihak yang sering ditindas (tidak diberi bayaran) tidak perlu menunggu sehingga projek tamat untuk mendapatkan tuntutan bayaran mereka. Selain itu, dengana adanya CIPAA , pertikaian berkaitan pembayaran tidak perlu dibawa ke mahkamah yang lazimnya akan mengambil masa yang lama untuk diselesaikan.

Apa lagi yang ditunggu wahai pihak kontraktor, sub kontraktor atau pembekal? Ambil peluang keemasan ini untuk menyelesaikan permasalahan bayaran (kelewatan atau tiada bayaran) yang kalian hadapi. Persoalannya, adakah semua kontraktor yang berdaftar dengan CIDB yang hampir berjumlah 70,000 syarikat ketika ini, benar-benar faham mengenai peruntukkan CIPAA. Kerana daripada 70,000 syarikat kontraktor ini, hampir 50% adalah terdiri daripada Gred G1 yang menjalankan kerja-kerja di bawah nilai RM 200 ribu. Kebanyakkan mereka ini berada di kawasan luar bandar yang dipercayai mempunyai kesedaran yang masih lagi rendah berkenaan CIPAA ini. Jadi pihak berwajib seperti CIDB dan badan-badan kerajaan perlu menagambil langkah yang proaktif dalam menyebarluar secara berterusan kepada pihak kontraktor ini terutamanya kepada kontraktor-kontraktor bersaiz kecil dan sederhana.

Dengan kefahaman yang mantap mengenai CIPAA ini ia dapat membantu dalam mengatasi pertikaian berkaitan pembayaran yang berpunca samaada daripada majikan ataupun dari kontraktor utama.

Azilan Johar

Tanjong Malim

16 Mei 2020

Arkitel ini adalah semata-mata pendapat penulis dan tidak mewakili mana-mana pihak..